Jongeren en stress onderzoek 2023

Een op de veertien jongeren Amstelland voelt zich 'meestal ongelukkig'. Dat blijkt uit cijfers van de GGD. Daarmee is het landelijk gezien, samen met Groningen en Flevoland, de regio waar jongeren het vaakst ongelukkig zijn. De cijfers komen uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023, een onderzoek dat landelijk werd gedaan onder 188.000 jongeren in het middelbaar onderwijs.

Volgens een woordvoerder van de GGD regio Amstelland brengt het leven in een grote stad extra uitdagingen met zich mee als het gaat om mentale gezondheid: "Er zijn meer stressfactoren en minder plekken waar je tot rust kunt komen dan in een landelijke omgeving." De GGD in Amstelland ondersteunt daarom ook scholen om binnen het onderwijs te werken aan mentale gezondheid.

Veel stress

Veel jongeren geven aan meer stress te ervaren, met name door school en huiswerk. Landelijk geeft 13 procent van de jongeren aan dat het gebruik van TikTok, Instagram, Snapchat en andere sociale media problematisch is en bijdraagt aan een ongelukkig gevoel. Ook is het aantal jongeren dat in de laatste drie maanden online of op school is gepest met 7 procent toegenomen.

Mentale gezondheid van jongeren blijft probleem

Dat komt door een combinatie van factoren, denken de onderzoekers: "Sowieso is de coronacrisis geweest en we hebben gezien dat er tussen 2017 en 2023 echt een enorme stijging was in die mentale problemen. Maar we zien dus dat het in 2024 nog steeds zo is. Dat lijkt ook samen te hangen met het feit dat de druk door schoolwerk nog steeds heel hoog ligt."

Verder zijn de sociale relaties in het voortgezet onderwijs met bijvoorbeeld ouders, leraren en vrienden minder positief dan in 2017, zegt Stevens. "Tenslotte spelen misschien ook, na die coronacrisis, de oorlog in Oekraïne, Israël/Gaza en de klimaatcrisis mee."

Concentratie problemen

Vorig jaar zei ruim een derde van de jongens op de middelbare school last te hebben van concentratieproblemen, 14 procent van emotionele problemen en iets meer dan de helft van psychosomatische klachten. Bij meisjes ging het om 48 procent met concentratieproblemen, 46 procent emotionele problemen en 75 procent psychosomatische klachten.

"Een toename in intensief sociale media gebruik leidt op langere termijn voor sommige jongeren tot een toename in problematisch gebruik van sociale media en daarmee tot een stijging van mentale problemen."

 Aandacht is cruciaal

"Aandacht voor mentale problemen en gezondheid van de jeugd is cruciaal." Daar moet op verschillende manieren wat aan worden gedaan, vinden de onderzoekers. Zo moet de jeugdzorg op orde zijn en beschikbaar. "Maar het is ook belangrijk om problemen zo vroeg mogelijk te identificeren en aan te pakken voordat ze ernstig worden."

Verder moeten brede maatschappelijke problemen als de klimaat- en woningcrisis worden aangepakt, zeggen de onderzoekers. Ze roepen allerlei maatschappelijke partijen op "hun verantwoordelijkheid te nemen en te zorgen voor een hoopvolle toekomst voor onze jeugd".